Αριστοτέλης
ΙΣΤΟΡΙΑ των ΟΝΟΜΑΤΩΝ » Αριστοτέλης
Ο κόσμος, κατά τον Αριστοτέλη, είναι ενιαίος και αιώνιος, ενώ η οικουμένη έχει σχήμα σφαίρας με κέντρο τη Γη. Με το να δέχεται την καταγωγή των γνώσεων από τις αισθήσεις, πλησιάζει πολύ τον υλισμό. Τέλος, με την τυπική λογική, βλέπει την αντικειμενική πραγματικότητα "στατικά" και όχι μέσα στην αέναη μεταβολή και κίνησή της. Ο Αριστοτέλης ήταν ο φιλόσοφος που διετύπωσε την θεωρία της ύπαρξης του πέμπτου στοιχείου της φύσης. Συγκεκριμένα οι Έλληνες φιλόσοφοι από την Ιωνία θεωρούσαν ότι στην φύση υπάρχουν τέσσερα στοιχεία ή ουσίες. Γη, ύδωρ, πυρ και αήρ. Ο Αριστοτέλης πρόσθεσε στην τετράδα τον αιθέρα ο οποίος θα αποτελέσει την πέμπτη ουσία την πεμπτουσία. Το στοιχείο αυτό παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες, είναι αγέννητο, αγήρατο, άφθαρτο, αϊδιο, αναυξές και αναλλοίωτο. Επιπλέον εντοπίζεται στον "άνω τόπο" όπου κατοικεί η Θεότητα.
Σχετικά με την επιλογή προκειμένων Ιδιαίτερη σημασία έχει η επιλογή προκειμένων άμεσων (αυταπόδεικτων), γνωριμοτέρων του συμπεράσματος και ουσιωδών αιτιών του. Αν πάρουμε τις έννοιες πλανήτης, ουράνιο σώμα που φωτίζει σταθερά (μη στίλβον) και κοντινό (εγγύς) ουράνιο σώμα θα μπορούσαμε να φτιάξουμε τους 2 παρακάτω συλλογισμούς: Τα μη στίλβοντα ουράνια σώματα είναι εγγύς ουράνια σώματα Οι πλανήτες είναι μη στίλβοντα ουράνια σώματα Οι πλανήτες είναι εγγύς ουράνια σώματα. Τα εγγύς ουράνια σώματα είναι μη στίλβοντα ουράνια σώματα Οι πλανήτες είναι εγγύς ουράνια σώματα Οι πλανήτες είναι μη στίλβοντα ουράνια σώματα Ο Σ1 είναι συλλογισμός του ότι (του γεγονότος), ενώ ο Σ2 είναι συλλογισμός του διότι (του αιτιολογημένου γεγονότος). Δηλαδή η προκείμενη «Τα εγγύς ουράνια σώματα είναι μη στίλβοντα ουράνια σώματα» είναι ορθότερη από την προκείμενη «Τα μη στίλβοντα ουράνια σώματα είναι εγγύς ουράνια σώματα», καθόσον επειδή είναι εγγύς δεν στίλβουν, και όχι επειδή δεν στίλβουν είναι εγγύς.
Σχετικά με την επιστημονική εξήγηση Σημαντικό ρόλο στην επιστημονική εξήγηση γεγονότων κατά τον Αριστοτέλη έχει η αγχίνοια (ευστροφία) ή ευστοχία στην ανακάλυψη του μέσου όρου σε άσκεπτο χρόνο (ακαριαία), π.χ. βλέποντας ότι η σελήνη έχει συνεχώς στραμμένη την ίδια φωτεινή πλευρά της προς τον ήλιο, και βάσει του ότι ο ήλιος φωτίζει, αποδίδει τη φωτεινότητα της σελήνης στο φως του ήλιου. Τυπική διατύπωση: Προκείμενες Αν ένα σώμα έχει στραμμένη μια πλευρά του σε μια φωτεινή πηγή (σε ένα αντικέιμενο που φωτίζει) τότε φωτίζεται δανειζόμενη το φως της φωτεινής πηγής Η σελήνη έχει συνεχώς στραμμένη την ίδια πλευρά της Α στον ήλιο Ο ήλιος είναι φωτεινή πηγή Συμπέρασμα < >Η πλευρά Α της σελήνης φωτίζεται δανειζόμενη το φως του ήλιου
Πρακτική Φιλοσοφία
Ηθική
Ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι η ηθική είναι μια πρακτική παρά θεωρητική μελέτη, δηλαδή, με στόχο κάποιος να γίνει καλός και να κάνει καλό, αντί να γνωρίζει για να εξυπηρετεί τους δικούς του λόγους. Έγραψε πολλές πραγματείες σε θέματα ηθικής, συμπεριλαμβανομένων κυρίως, τα Ηθικά Νικομάχεια.
Ο Αριστοτέλης δίδασκε ότι η αρετή έχει να κάνει με την εύρυθμη λειτουργία (έργον) ενός πράγματος. Ένα μάτι είναι μόνο ένα καλό μάτι εφόσον μπορεί να βλέπει, γιατί η σωστή λειτουργία του ματιού είναι να βλέπει. Ο Αριστοτέλης εξηγεί ότι οι άνθρωποι πρέπει να έχουν μια ειδική λειτουργία για τον άνθρωπο, και ότι αυτή η λειτουργία πρέπει να είναι μια δραστηριότητα της ψυχής, σύμφωνα με το λόγο. Ο Αριστοτέλης προσδιόρισε μια τέτοια βέλτιστη δραστηριότητα της ψυχής ως το στόχο όλων των ανθρώπων για ενέργεια, ευδαιμονία, ή μερικές φορές "ευημερία". Για να έχουν τη δυνατότητα οι άνθρωποι να είναι ευτυχισμένοι με αυτό τον τρόπο απαιτεί οπωσδήποτε ένα καλό χαρακτήρα (ηθικής αρετής.
Ο Αριστοτέλης δίδαξε ότι για να επιτευχθεί ένας ενάρετος και δυνητικά ευτυχισμένος χαρακτήρας απαιτείται ένα πρώτο στάδιο να έχει την τύχη να αποκτήσει συνήθειες όχι σκόπιμα, αλλά από δασκάλους, και την εμπειρία, οδηγώντας σε ένα μεταγενέστερο στάδιο στο οποίο κάποιος επιλέγει συνειδητά να κάνει τα καλύτερα πράγματα. Όταν οι καλύτεροι άνθρωποι έρχονται να ζήσουν τη ζωή τους με αυτόν τον τρόπο την πρακτική σοφία τους (φρόνησις) και της διάνοιάς τους (νους) μπορούν να αναπτύξουν μεταξύ τους την υψηλότερη δυνατή ανθρώπινη αρετή, τη σοφία ενός ολοκληρωμένου θεωρητικού ή υποθετικού στοχαστή, ή με άλλα λόγια, ενός φιλοσόφου.